Kerst vroeger en nu.........
29 december 2016 - Heerenveen, Nederland
Het 'kindeke Jesus' is geboren. De herdertjes lagen bij nachten....... een engel kwam en vertelde dat de verlosser geboren was. Een prachtig verhaal waar we in onze jeugd van genoten. Hoe bijzonder was dit niet? Hoog zwanger op een ezel over ruwe paden reisden Maria en Jozef naar Bethlehem. En dit in een land waar de zon overdag hoog aan de hemel staat. Het zal een barre tocht geweest zijn. ' s Nachts koud, gelukkig verwarmde de adem van de ezel en een koe, hen in de stal. Jozef, timmerman, maakte snel het kribje klaar om het kindje in te kunnen leggen. Een ster wees de herders en later de drie koningen (met wierook, mirre en goud), de weg.......
Wat genoten we vroeger van de voorbereidingen. Mijn vader maakte een tafel van schragen en behangersplanken waarop de boom, de kerststal met de beeldjes kwamen te staan, die het kerstverhaal verbeeldden.
Hij ging naar het dorp en kocht er een mooie kerstboom. De zaterdag voor de Kerst werd de boom in een emmer met aarde geplaatst en droeg mijn vader het hele gevaarte de kamer binnen en werd het op de tafel in de hoek van de kamer gezet. Soms was de boom ietsje te lang en ging de top eruit. Dat was geen probleem want er zat immers geen kluit aan. We mochten helpen met het optuigen van de boom, maar eerst kwam de doos met beeldjes en ballen van de zolder. Op een keer bleek dat de muizen huis hadden gehouden op zolder en er nog enkele levende exemplaren tussen de beeldjes verstopt zaten. Een muis sprong uit de doos terwijl deze van de trap gedragen werd. Waar die gebleven is, is me een raadsel gebleven tot op de dag van vandaag. De andere kwam er pas in de kamer uit en die moest meteen gevangen worden. Maar probeer maar eens een opgejaagde muis te pakken te krijgen. Dus moesten we een plan bedenken en zo deden we. Papa had bedacht dat we ons strategisch moesten opstellen in de kamer en het diertje de hoek in jagen zodat hij met de pantoffel het beestje knockout kon tikken. De run begon! Na wat gerommel achter de stoel nam het beestje een vlucht en rende over mijn voeten naar de volgende hoek! Whaaaaa! ' Pak hem dan'! werd er geroepen! Maar hoe? Met de blote handen? Ik niet dus. ....wat nu? Opnieuw, weer even met een stoel heen en weer en daar kwam het kleine ding weer voorbij, nu langs de plint en niet te raken met de pantoffel. Dikke schik hadden we intussen. Mijn moeder was in geen velden of wegen te zien want ze was echt doodsbang voor muizen. Wij weer in de aanslag. Mijn broer had, meen ik, de bezem om het grijze beestje op te jagen. Mij vader lag op zijn knieën bij de achterkamerdeur en riep " jaag het maar op!" En het ding kwam rakelings langs hem op gerend. PATS! ....... MIS! Stiekempjes was ik er heel blij om dat papa missloeg! Maar het kon niet uitblijven en even later na nog een run door de kamer was er geen podiumprijs meer te halen en kreeg de grijze muis te maken met de zool van mijn vaders pantoffel.
Aan het staartje werd het naar buiten gebracht. Hé hé, dat was voorbij, jammer voor de muis, geen kerst vieren met ons dus. Er zat er ook nog eentje in de val, bleek later en de andere die op de trap ontsnapte is vast ook nog gevangen. Mijn moeder was naar de buren gevlucht. Haar angst voor muizen werd later nog eens bevestigd, toen ze hard roepend aangaf dat er een muis op de slaapkamer zat! Ze had de stoel midden op het bed geplaatst en daar zat ze bovenop! Mijn vader moest eerst het beestje vangen voordat ze er weer afkwam. Als kinderen hebben we hier wel om moeten lachen. Door het voorval met Kerst heb ik nooit angst gehad voor muizen gelukkig.
De doos met kerstbeeldjes en ook de doos met kerstballen werd uitgepakt. De boom werd prachtig versierd en zoals meestal met de zeer dunne glazen ballen, sneuvelden er een paar. Als laatste werd de piek geplaatst door een van ons! En hoe fijn was het niet om dan in de winkel in het dorp en setje nieuwe uit te zoeken!
De kerststal die mijn vader zelf gemaakt had werd onder de boom geplaatst en mos werd er voor en er in gedrapeerd zodat het een mooie weide leek. Een spiegeltje verbeeldde een vijvertje. Om de beurt mochten we een beeldje uitpakken en bij de stal zetten. Hoe fijn was het om het kindje Jesus in de stal te plaatsen.....
Alleen de kameel en de drie koningen bleven ingepakt, die kwamen er later bij. Ook daarvoor was een ritueel. Elk volgend jaar mocht een van de andere kinderen de koningen en de kameel zetten. Vooral de grote kameel plaatsen was een trotse bezigheid. Dat door de jaren heen de bisonkit toch wel nodig was, blijkt uit de randjes lijm om de nek van een herder.
Mijn moeder sopte het huis in de week voor Kerst en zorgde voor de boodschappen voor de heerlijke, copieuze maaltijd tijdens de Kerstdagen. Op Kerstavond zaten we allemaal gezellig bij de haard en genoten van een film op de tv. Degene die te klein waren voor de Nachtmis, lagen al op bed. Toen ik de leeftijd had om ook naar de nachtmis te gaan, moest ik eerst een paar uurtjes naar bed. Ik sliep vast niet veel, maar vond het een hele belevenis om mee te mogen.
Ik werd geroepen tegen half elf, kleedde me aan, had het hartstikke koud door slaapgebrek en door de kou, want verwarming hadden we boven niet.
Zo werd het tijd om te gaan, ruim een half uur te vroeg om toch een beetje vooraan te kunnen zitten en bij elkaar. Kwam je later dan waren hier en daar nog wel plaatsen vrij maar konden we als gezin niet in een bank plaatsnemen. Mijn vader ging naar het koor. Mijn moeder met ons naar voren in de kerk en zo schoven we in de bank. Even zitten mocht maar als de mis begon moesten we knielen. Het koor zong prachtige kerstliederen. De herdertjeslagen bij nachten...., U zijt wellekome......., oh Denneboom,..... en Stille nacht.
De kerk was mooi versierd met dennengroen en rechts voorin de kerk stond de megagrote kerststal. Deze kerststal was gemaakt van rotspapier. Heel veel kaarsen brandden en de geur ervan kan ik nog oproepen. Ik werd er meestal een beetje weeïg van. Tijdens de kerstmis, geleid door onze pastoor van Rijckevorsel, met nog twee "heren", wat inhoudt dat de beide kapelaans ook assisteerden, waren de misdienaars vooral akolieten. De wat oudere misdienaars werden dan ingezet om te helpen. Op een kerstnacht was ook Hans Westerhof aanwezig en blijkbaar had hij niet genoeg gegeten om de mis uit te dienen, want tijdens een ritueel, viel hij flauw en rolde van de trappen af!
Er werd tijdens de nachtmis ook behoorlijk met het wierookvat geslingerd en de geur ervan vind ik nog steeds heerlijk. Maar war duurde het lang! Ik was moe, kon niet stil zitten, mijn maillot kriebelde, en ik keek regelmatig even om me heen! Mijn moeder maande me dan om toch op te letten.
Het werd tijd om de collecte te houden.
De kerksuisse, .... komt naar voren gelopen met een stok waaraan een fluwelen buidel hangt. Later werd dit antieke ding vervangen door mandjes waarin met Kerst zichtbaar was dat er meer gegeven werd dan door de weeks. Menig tientje en vijfje lag er in. De stok met de buidel eraan werd voor je langs geschoven en iedereen kon er een muntje in laten vallen. Mijn oom Leo, mijn lievelingsoom, had ook deze keer in de Nachtmis dienst. Wanneer hij ons zag kwam er een dikke glimlach op zijn gezicht. Mijn moeder plaagde hem dan en hield de buidel even vast!
Zo kwam er langzaamaan een einde aan de dienst. Eerst nog de communie, eindelijk even lopen! Netjes liepen we dan naar voren en knielden op de communiebank en stopten onze handen onder het witte kanten kleed en wachtten tot de pastoor of kapelaan langskwam met de kelk en ons een hostie aanbood. We deden onze mond open, staken de tong een stukje uit en de pastoor deponeerde de hostie op onze tong en we haalden onze tong weer naar binnen, Amen!
Tijdens de communie werd er Stille Nacht gezongen, en we zongen uit volle borst mee zo gauw de hostie van het gehemelte losgelaten had. Want, eerlijk, de kwaliteit van de plakkerige hosties waren nou niet echt om over naar huis te schrijven. Jaren later werd de hostie van eetpapier vervangen door een brossere. Minder plakkerig.
Het einde van de mis werd omlijst met een Kerstlied, dat door iedereen werd meegezongen. Ik genoot! Daarna liepen we de kerk uit en iedereen die je kende werd gelukkig kerstfeest toegewenst en dan gauw naar huis, de kachel werd nog even opgepord en we aten ' s nachts samen nog een lekkere snee kerststol en broodjes aan een mooi gedekte tafel. Tegen half twee eindelijk naar bed.
Ook eerste Kerstdag stond in het teken van samen eten en gezelligheid. De tafel werd gedekt met dubbele borden en bestek en de gerechten die mijn moeder gemaakt had werden met smaak verorberd. Het toetje, steevast bavaroise en polonaises, werd door allen genoten. Behalve ik, voor mij was er een schaaltje chocoladevla, want ik luste de slagroompudding en ook de polonaises niet. Met ronde buiken zaten we dan nog een poosje na te genieten en mijn vader zei dan: " wie heeft er nog zin in een zoute haring?" Waarop een heleboel commentaar kwam en hij lachend van tafel ging. De afwas, ach die werd zonder gemopper gedaan.
De kerstmiddagfilm, werd onderbroken voor het Lof. Dat ging meestal wel met gemopper, want we wilden natuurlijk Sissi afzien of een andere Amerikaanse film. Tweede Kerstdag werd bij ons wat milder gevierd en 's middags mochten we met alle kinderen van de middenstand naar de film. Meestal was de voorfilm er eentje met Woody Woodpacker in de hoofdrol en daarna een kaskraker, zoals "Boystown". Met een zakje snoep en sinaasappel togen we daarna huiswaarts. Kerst, een heerlijke herinnering aan een fijn samenzijn met mijn ouders en broers en zussen.
Bijzonder is het dat Kerst door de jaren heen veel commerciëler is geworden. Toch blijft de kerstboom in ere. Maar het kerstverhaal zal in veel gevallen niet meer worden verteld zoals wij het hebben meegekregen.
Kerst op de camping in Mazarron: we hebben een kerstboompje van Lammert en Jannie gekregen. In de voortent hangen o.a. Twee snoertjes kerstverlichting, kerstballen die gratis verstrekt werden bij C1000, een kerstklok uit de erfenis van moeder Vosmeijer en eentje die bij ons buiten in de spar heeft gehangen. Dat is ook wel te zien. Op het tafeltje staan de presentjes met kerstwensen van de buren. Zo lief gemaakt en verzorgd. Aan de stangen hangen de kaartjes. In de caravan staat het houten kerstboompje van Erna en ons verlichte huisje. Een kerstgroepje staat op de vensterbank. Aan het haakje hangt de kerstsok van buur Werner. Gevuld met een flesje wodka en bonbons. De kerstdoos van Yfke wordt gebruikt om alles weer in op te bergen.
Eerste Kerstdag zijn we met een groep naar het hotel Playa Grande gelopen waar we met zijn allen gereserveerd hadden. De zaal was prachtig versierd en op de tafels, die keurig gedekt waren, stonden al enkele voorgerechten. We hebben genoten van een heerlijk diner. Het Voorgerecht bestond uit gerookte ham, balletjes van geitenkaas omhuld met gehakte amandelen, en een tropical salade. Daarna kregen we een warm bladerdeeggerecht gevuld met vis. De eerste gang was een meerkeuze menu, een vissoep, een viscoctail of aubergine met creme. Het was allemaal heerlijk, hoorde ik van de gasten om me heen. Ik heb voor de cocktail gekozen. ( Louis voor de aubergine, omdat hij geen visliefhebber is.) Daarbij werden er geroosterde broodjes geserveerd en wijn of water. Voor een enkeling bier. De tweede gang bestond uit kip, zeebaars of varkensvlees "chef style". Het was verrukkelijk. De zeebaars werd heel geserveerd enkel ontdaan van de meest verpestende inhoud, waardoor hom en kuit, longen etc nog aanwezig waren. Wel vreemd, omdat we dit niet gewend zijn. Na de tweede gang werd het dessert geserveerd. Verrukkelijke ananasijs, daarna een stuk chocoladetaart, Cava brut, ( een champagne of mousserende wijn), koffie en sweets, dit zijn lekkernijen van kleine koekjes en bonbons. Tijdens het kerstdiner zong een zangeres passende jazzliedjes. Er mocht gedanst worden en dat was natuurlijk 'kat in het bakkie' voor ons danslustigen. Iedereen kwam op de dansvloer en we hebben genoten. Na het dessert kwam er een diskjocky en kon men nog even helemaal 'los' gaan en uitbundig dansen. Het was mooi geweest en na de bediening een ruime fooi overhandigd te hebben zijn we over het strand teruggelopen naar de camping, herinneringen ophalend en kerstliedjes zingend. Een fijne gezellige middag met vrienden die veel voor ons betekenen. Thuisgekomen, hebben we nog nagenoten van de fijne middag en de familie geapt. Genoten van de gestuurde foto's van hun kerstmiddag. Op zo'n dag, eerste Kerstdag mis je ze wel, maar even slikken dan en doorgaan. Ook Martijn had het naar zijn zin op de woongroep. Hij heeft genoten van het lekkere eten en was in goede doen. Gelukkig. Dat geeft moeders weer rust. Gelukkig Kerstfeest, vrolijk Kerstfeest....... geen muizen in een doos, geen nachtmis meer, maar wel het besef dat je er samen iets moois van kunt en wilt maken, omdat we om elkaar geven en graag een ander gelukkig zien.
Wat hebben die Wilbrink-mannen toch met muizen? Mijn vader ging zo'n beestje een keer achterna met een handstoffer in de keuken van mijn zusje, die naast ons woonde. Mijn zwager en zus stonden beiden buiten voor het raam te kijken. Ik was met mijn vader in de keuken om die muis zijn richting op te krijgen. Lachen!! Hij heeft hem uiteindelijk met de handstoffer te pakken gekregen.
Ik kan het me niet meer herinneren van jou, maar Hans Westerhof heeft toen veel indruk gemaakt doordat ik het zag gebeuren en hij een gil gaf. Een hersenschudding heeft hij toen gekregen door de val op de travertin-trappen.
Heeft iemand kippen in de buurt dan heb je meer last.
al was er niet veel geld de warmte en de liefde vergoede alles
Ik heb meerdere reacties van vrienden ontvangen dat herinneringen van hun eigen belevin g van vroeger boven komen. Mooi toch?
Maar wat zijn polonaises????